ေနာက္ခံသမိုင္းေၾကာင္း
ႀကီးမားလွတဲ့ စက္ယႏၲရားမၽားဟာ ပီေလာပီနံစိုက္ပၽိဳးေရးလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ဖို႔အတြက္ လယ္ေႁမငယ္ေလးေတြကို ရွင္းလင္းပစ္လိုက္တယ္။
ႁမန္မာႏိုင္ငံ ေႁမာက္ပိုင္း ဟူးေကာင္းခၽိဳင့္ဝွမ္းေဒသရွိ ခါးသီးလွသည့္ ေႁမယာတိုက္ပြဲမွာ ယခုခၽိန္ထိ ေႁဖရွင္းမႃပီးေသးေပ။ ကမၻာ့အႄကီးဆံုး ကၽားထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေႁမအတြင္း ႄကီးမားကၽယ္ႁပန္႔သည့္ ပီေလာပီနံစိုက္ခင္းမၽား လုပ္ကိုင္ေနမႈ ေႂကာင့္ ႁမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေကၽာ္ႂကားဆံုး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႄကီးကို ထိုခၽိဳင့္ဝွမ္းေဒသအတြင္း မၽိဳးရိုးစၪ္ဆက္ ေနထိုင္ လာခဲ့ႂကေသာ လယ္သမားမၽားမွ အံတုရင္ဆိုင္ေနႂကသည္။
ႁမန္မာႏိုင္ငံ၏ ရက္စက္ႂကမ္းႂကဳတ္လွေသာ အာဏာရွင္တၪီးႁဖစ္သည့္ ဗိုလ္ခၽဳပ္မွဴးႄကီးသန္းေရႊသည္ ရန္ကုန္အေႁခစိုက္ ယုဇနကုမၸဏီကို ကၽားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေႁမတြင္ ဤ“စိုက္ပၽိဳးေရးဖြံ႔ႃဖိဳးတိုးတက္မႈဇုန္”ကို ၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္၌ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ႁပဳခဲ့သည္။ ယုဇနကုမၸဏီသည္ ႁမန္မာႏိုင္ငံ၏ အႄကီးဆံုးစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမၽားတြင္ တခုအပါအဝင္ႁဖစ္ႃပီး ၪကၠဌမွာ ႁမန္မာႏိုင္ငံ၏ နာမည္အႄကီးဆံုး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တၪီးႁဖစ္သည့္အႁပင္ ယခုလက္ရွိတြင္လည္း အမတ္အႁဖစ္ ေရြးခၽယ္ ခံထားရသူတၪီးႁဖစ္သည့္ ၪီးေဌးႁမင့္ႁဖစ္သည္။
ဟူးေကာင္းႁပႆနာကို ႂကည့္ႁခင္းအားႁဖင့္ ႁမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေႁမယာပိုင္ဆိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရး လံုးဝမရွိေႂကာင္း ထင္ရွားလွ သည္။ စစ္တပ္သည္ လယ္သမားမၽား၏ လယ္ယာေႁမမၽားကို စစ္တပ္စီမံကိန္းမၽား (သို႔မဟုတ္) စစ္တပ္စီးပြားေရးအတြက္ လြတ္လပ္စြာ သိမ္းပိုက္ခြင့္ရွိေနသည္။ အာဏာပိုင္မၽား၏ မၽက္ႏွာသာေပးႁခင္းခံရေသာ နာမည္ႄကီးစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မၽားႏွင့္ ႁပည္ပမွ ေကၽာေထာက္ေနာက္ခံႁပဳထားေသာ ကုမၸဏီမၽားသည္ ႄကီးမားကၽယ္ႁပန္႔ေသာ ေႁမယာမၽား ကို ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ (သို႔မဟုတ္) ဝယ္ယူခြင့္ရႂကႃပီး လယ္သမားမၽားကိုလည္း ေမာင္းထုတ္ခြင့္ရွိႂကသည္။ အတင္းအဓမၼ ေႁမယာသိမ္းမႈသည္ ကခၽင္ႁပည္တဝွမ္း ႁဖစ္ပြားေနသည့္ ႁပႆနာတရပ္ႁဖစ္ႃပီး ႁမန္မာႏွင့္ တရုတ္ကုမၸဏီမၽားသည္ တရုတ္နယ္စပ္တေလွ်ာက္ ႄကီးမားကၽယ္ႁပန္႔သည့္ ရာဘာစိုက္ခင္းႏွင့္ အႁခားစိုက္ခင္းလုပ္ကိုင္ခြင့္မၽား ရႂကသည္။
အကၽိဳးဆက္မၽား
လူမႈေရး
ယုဇနကုမၸဏီ အလုပ္သမားမၽားသည္ လယ္တဲမၽားႏွင့္ အိမ္မၽားကို မီးရိႈ႔၍ မီးရိႈ႔ရာအတိုင္း ခၽန္ထား၍ လယ္သမားမၽားကို အတင္းအဓမၼ ေမာင္းထုတ္ႂကသည္။
ကၽားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေႁမအႁဖစ္ မသတ္မွတ္ခင္ကတည္းက ထိုခၽိဳင့္ဝွမ္းေဒသတြင္ အေသးစား လယ္ေႁမမၽားႁဖင့္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ႂကေသာ ေဒသခံ ရြာသူရြာသားမၽားသည္ မၽက္စိေရွ႔တြင္ ၄င္းတို႔၏ ေကာက္ပဲသီးႏွံမၽား ဖၽက္ဆီးခံေနရပံုမၽား၊ ၄င္းတို႔၏ လယ္ယာေႁမမၽား သိမ္းပိုက္ခံရမႈမၽားကို ႁမင္ေတြ႔ခဲ့ႂကရသည္။
ယုဇနကုမၸဏီအလုပ္သမားမၽား၊ ေဒသခံအာဏာ ပိုင္မၽားႏွင့္ ေဒသခံႁပည္သူမၽားအႂကား ႁဖစ္ပြားေသာ ပဋိကၡမၽားသည္ ပိုမိုႄကီးထြားလာႃပီး ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ဘန္ေကာက္ေကၽးရြာရွိ ေဒသခံမၽားအေပၚ တိုက္ခိုက္မႈမၽားႁဖင့္ အႂကမ္းဖက္မႈမၽားသည္ အႁမင့္ဆံုးအဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ေကၽးရြာေပါင္း ၁၄ ရြာသည္ စိုက္ပၽိဳးေရးလုပ္ငန္းမၽားအတြက္ ရွင္းလင္းရမည့္နယ္ပယ္အတြင္း ရွိေနႃပီး လယ္ေႁမမၽားကို ေနရာသစ္စခန္းသို႔ ေရႊ႔ေႁပာင္းရမည့္ အေႁခအေနတြင္ ရွိေနသည္။ ရာႏွင့္ခၽီေသာ မိသားစုမၽားမွာ အတင္းအဓမၼ ေႁပာင္းေရႊ႔ခံထားရႃပီးႁဖစ္ႃပီး ေနရာသစ္တြင္ ေဆာက္ႃပီးသားအိမ္ အနည္းငယ္သာရွိႃပီး ေရအနည္းငယ္သာ ရရွိႂကသည္။ အႁခားမိသားစုမၽားကိုလည္း ႃခိမ္းေႁခာက္၍ ဘဝအသစ္စတင္ရန္ လံုးဝမႁဖစ္ႏိုင္ေသာ ေလၽာ္ေႂကးေငြ အနည္းအကၽၪ္းကို အတင္းအႂကပ္ ယူေစသည္။ ထို႔ေႂကာင့္ မိသားစုမၽားသည္ ေႁမယာေပၽာက္ဆံုးႃပီး ဆင္းရဲမြဲေတမႈမၽားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ႂက ေနရသည္။
နာဂစ္မုန္တိုင္းသင့္ခံရသူမၽား အမၽားစုပါဝင္သည့္ အလုပ္သမား ၃၀ဝ၀ ေကၽာ္သည္ စိုက္ပၽိဳးေရးလုပ္ငန္းမၽားႏွင့္ ဆက္စပ္စက္ရံုမၽားတြင္ အလုပ္လုပ္ရန္ ယုဇနကုမၸဏီ၏ လွည့္ဖၽားေခၚေဆာင္မႈကို ခံႂကရသည္။ တရက္လွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ တစ္ေဒၚလာႏႈန္းသာ ရရွိေသာ အလုပ္သမားမၽားသည္ လေပါင္းမၽားစြာ ထိုလခမၽား လံုးဝ မရရွိပဲ ပင္ပန္းဆင္းရဲ စြာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ႂကရသည္။ အမၽားစုမွာ အိမ္ႁပန္ရန္ လမ္းစရိတ္ပင္ မစုႏိုင္ႂကပဲ ကြ်န္ဆန္ဆန္ လုပ္ငန္းခြင္ အေႁခအေနတြင္ ထြက္ေပါက္မရွိ အလုပ္လုပ္ႂကရသည္။သဘာဝပတ္ဝန္းကၽင္
ကၽားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေႁမအတြင္းရွိ ေႁမယာဖၽက္ဆီးႁခင္းႏွင့္ ရွင္းလင္းႁခင္း။ ဆိုင္းဘုတ္တြင္“အနာဂတ္အတြက္ ဒီေန႔ထိန္းသိမ္းႂကမယ္” ဟု ေရးသားထားသည္။
ကခၽင္ႁပည္နယ္ရွိ ဟူးေကာင္းခၽိဳင့္ဝွမ္းေဒသမွ ကၽားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေႁမကို ႁမန္မာအစိုးရမွ ၂၀ဝ၁ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္အေႁခစိုက္ ေတာရိုင္းတိရိစျြာန္မၽား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ (Wildlife Conservation Society) ၏ အကူအညီႁဖင့္ သတ္မွတ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ကမၻာ႔အႄကီးဆံုး ကၽားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေႁမႁပဳလုပ္ရန္အတြက္ ၂၁၈၉၀ စတုရန္းကီလိုမီတာအကၽယ္အဝန္း (၈၄၅၂ စတုရန္းမိုင္) ရွိေသာ ခၽိဳင့္ဝွမ္းတခုလံုးပါဝင္ေစရန္ ၂၀ဝ၄ ခုႏွစ္တြင္ ထိုထိမ္းသိန္းေရးနယ္ေႁမကို တိုးခၽဲ႔သတ္မွတ္ခဲ့သည္။
ယေန႔ ဧက ၂၀ဝ၀ဝ၀ ရွိ ပီေလာပီနံစိုက္ပၽိဳးေရးလုပ္ငန္းစီမံကိန္းႄကီးသည္ ထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေႁမ၏ အဆင့္အတန္းကို ပၽက္ရယ္ႁပဳေနသည္။ ထြန္စက္၊ ေႁမတူးစက္၊ ေႁမညွိစက္ အေႁမာက္အႁမားသည္ သစ္ေတာအုပ္မၽားကို တစစီ ဆြဲထုတ္ပစ္လိုက္ႃပီး ဝါးရံုမၽားကို ႁပားႁပားဝပ္ႃဖိဳလွဲပစ္ကာ ရွိႃပီးသား လယ္ေႁမငယ္မၽားကိုလည္း ႁပားဝပ္ေစခဲ့သည္။ တိရိစျြာန္နယ္ေႁမသတ္မွတ္ထားသည့္ ဆိုင္းဘုတ္မၽားႏွင့္ “အမဲမပစ္ရနယ္ေႁမ”ဆိုသည့္ ဆိုင္းဘုတ္မၽားမွာ ယခုအခၽိန္တြင္ ဘာမွ်မရွိေတာ့သည့္ ရႈခင္းကြင္းႁပင္ႄကီးကို ဆန္႔ကၽင္လၽက္ ထီးထီးမားမား ကၽန္ရစ္ေနခဲ့သည္- ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး ႄကိဳးပမ္းမႈမၽားေႂကာင့္ ကၽန္ရွိသမွ်မွာ ထိုဆိုင္းဘုတ္မၽားသာ ႁဖစ္ေတာ့သည္။ ႁပည္ပအလုပ္သမား ၂ေထာင္ေကၽာ္၏ ေန႔စၪ္အလုပ္ႄကိဳးပမ္းမႈ မၽားႏွင့္ ဓာတုေဗဒ ဓာတ္ေႁမႂသဇာမၽား၊ ႁမက္သတ္ေဆးမၽား (အပင္ေသေဆး) အသံုးႁပဳႁခင္းမၽားေႂကာင့္ ေဒသတခုလံုးသည္ ပီေလာ္ပီနံစိုက္ခင္းမၽား၊ ႄကံစိုက္ခင္းမၽား၊ ႄကက္ဆူပင္စိုက္ခင္းမၽားအႁဖစ္ အသြင္းေႁပာင္းေနႃပီႁဖစ္သည္။
လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း၏ လႈပ္ရွားမႈမၽား
ယုဇနစီမံကိန္းေနာက္ကြယ္မွ ေႂကာက္မက္ဖြယ္ရာ အႁမတ္ထုတ္မႈမၽားႂကားမွပင္ ေဒသခံရြာသူရြာသားမၽားသည္ ၄င္းတို႔၏ လယ္ယာေႁမမၽားႏွင့္ လူေနမႈဘဝမၽားကို ကာကြါယ္ရန္ သတၲိရွိစြာ ရပ္တည္ခဲ့ႂကသည္။ ေဒသခံမၽားသည္ အာဏာပိုင္မၽားဆီသို႔ တရားဝင္ ပန္ႂကားလႊာေပါင္းေႁမာက္ႁမားစြာကို ေပးပို႔ခဲ့ႃပီး ဆုေတာင္းပြဲမၽားႁပဳလုပ္ႁခင္း၊ ၄င္းတို႔၏ သိမ္းပိုက္ခံ လယ္ယာမၽားကို ႁပန္လည္ေတာင္းခံရန္ ႄကိဳးစားႁခင္း၊ အႁခားေနရာသို႔ ေရႊ႔ေႁပာင္းရန္ ႁငင္းဆိုႁခင္း၊ ၄င္းတို႔၏ အိမ္မၽားကို ကာကြယ္ႁခင္း စသည္တို႔ကို ႁပဳလုပ္ခဲ့ႂကသည္။
ေဒသခံမၽား၏ ေတာင္းဆိုခၽက္မၽားအေပၚ အစိုးရအရာရွိမၽား၏ တံု႔ႁပန္မႈမရွိႁခင္းႏွင့္ ႁပႆနာမၽားကို ေႁဖရွင္းေပးမႈ မရွိႁခင္း တို႔ေႂကာင့္ ေကၽးရြာသူ ရြာသားမၽားသည္ ၄င္းတို႔ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ႁပႆနာမၽားကို ကမBာ့ကုသလသမဂၢႏွင့္ ႁမန္မာႏိုင္ငံရွိ အမၽိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခၽဳပ္ဆီသို႔ တင္ႁပခဲ့ႂကသည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ ရြာသံုးရြာမွ ကိုယ္စားလွယ္မၽားသည္ ယုဇနကုမၸဏီ၏ လုပ္ရပ္မၽားအေပၚ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈႁပဳလုပ္ရင္ ႏိုင္ငံတကာ ကမၻာ႔အလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္း (ILO) သို႔ ေမတၲာရပ္ခံစာ ေရးသားေပးပို႔ခဲ့သည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ လယ္သမား ၁၀ဝ ေကၽာ္သည္ ၄င္းတို႔၏ လယ္ယာေႁမမၽား ႁပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ ကခၽင္ႁပည္နယ္တြင္ အမႈဖြင့္ တရားစြဲခဲ့ႂကသည္။ လယ္သမားမၽားသည္ ၪပေဒေဘာင္အတြင္း၌ ၄င္းတို႔၏ အေႁခအေနႁပႆနာမၽားကို ေႁဖရွင္းရန္အတြက္ ႄကိဳးပမ္းခဲ့ႂကေသာ္လည္း အာဏာပိုင္မၽား၏ ႃခိမ္းေႁခာက္မႈမၽားကို ခံေနႂကရဆဲႁဖစ္သည္။
ထို႔ေႂကာင့္ ဟူးေကာင္းခၽိဳင့္ဝွမ္းေဒသမွ ေဒသခံမၽားသည္ ၄င္းတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္လယ္ယာေႁမမၽားႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းကၽင္ကို ကာကြယ္ရန္အတြက္သာမကပဲ ႁမန္မာႁပည္တဝွမ္းရွိ လယ္သမားမၽား၏ အခြင့္အေရးမၽားအတြက္ပါ ေရွ႔တန္းမွ တိုက္ပြဲဝင္ ေနႂကသူမၽား ႁဖစ္ပါသည္။
အေႁဖရွာႁခင္း
မိမိတို႔ ကခၽင္လူမႉဖြံ႔ႃဖိဳးေရကြန္ယက္ (KDNG) အေနႁဖင့္ ဤလူမႈအဖြဲ႔အစည္းမၽား၊ ေဒသခံမၽားဘက္မွာ ခိုင္မာစြာ ရပ္တည္ပါသည္။ ထို႔ေႂကာင့္ ယုဇနကုမၸဏီမွ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးခၽိဳးေဖာက္မႈမၽားကို ေရွာင္ႂကၪ္ရန္အတြက္ ၄င္းတို႔၏ စီမံကိန္းအေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈမၽားကို ရပ္တန္႔ရန္ မိမိတို႔အေနႁဖင့္ ေတာင္းဆိုပါသည္။ ထို႔ႁပင္ ကခၽင္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းအားလံုးႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မၽားအားလံုးအား ဟူးေကာင္းေဒသခံမၽားႏွင့္အတူ ၄င္းတို႔၏ ရဲရင့္လွေသာ တိုက္ပြဲတြင္ ပူးေပါင္းပါဝင္ႂကရန္ မိမိတို႔အေနႁဖင့္ ေတာင္းဆိုပါသည္။
၂၀ဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေႁခခံၪပေဒအရ ႁမန္မာႏိုင္ငံမွ စစ္တပ္သည္ ႏိုင္ငံ၏ ၪပေဒႁပင္ပတြင္ တည္ရွိေနဆဲႁဖစ္ေသာေႂကာင့္ လယ္ယာေႁမမၽားကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ႃပီး လယ္သမားမၽားကိုလည္း အခၽိန္မေရြး ေမာင္းထုတ္ႏိုင္သည့္ အေႁခအေနတြင္ ရွိေန သည္။ ႏိုင္ငံသားမၽား၏ အခြင့္အေရးမၽားကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ေသာ၊ လူမႈေရးႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းကၽင္အေပၚ အႄကီးအကၽယ္ ဆိုးကၽိဳးသက္ေရာက္ေစႏိုင္ေသာ ႄကီးမားကၽယ္ႁပန္႔သည့္ စိုက္ပၽိဳးေရးလုပ္ငန္းႄကီးမၽားကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္အတြက္ ႁမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စစ္မွန္ေသာ လယ္ယာေႁမပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိရန္ လိုအပ္ပါသည္။